ચોમાસું એટલે ત્વચાની એલર્જીની ઋતુ:વરસાદમાં વધે આ 5 સ્કિનની સમસ્યા, બચવા માટે કરો આ ઉપાય, ઇન્ફેક્શનને ન કરો નજરઅંદાજ

મેઘરાજાની ધમાકેદાર એન્ટ્રી થઇ ચુકી છે. ક્યાંક વધુ તો ક્યાંક ઓછો વરસાદ પડી રહ્યો છે. વરસાદ બંધ થતાં જ સૂર્ય દાદા દર્શન આપે છે, તેની સાથે ભેજ પણ વધે છે. જેના કારણે ત્વચા સંબંધિત અનેક પ્રકારની સમસ્યાઓ થાય છે.

ત્વચાની એલર્જીનું સાચું કારણ શું છે, તેનાથી બચવાના ઉપાયો શું છે, આજે આપણે જાણીશું…

પ્રશ્ન: વરસાદથી ત્વચાની એલર્જી અને ખંજવાળ શા માટે થાય છે?
જવાબ: આ સિઝનમાં વાતાવરણમાં ભેજનું પ્રમાણ અનેક ગણું વધી જાય છે. જ્યારે આપણે વરસાદમાં બહાર જઈએ છીએ ત્યારે ભીના થઈ જઈએ છીએ. વરસાદ બંધ થતાં જ ભેજ વધે છે, જેના કારણે પરસેવો થાય છે.

બંને પરિસ્થિતિઓમાં ત્વચા પર બેક્ટેરિયા વધે છે. જેના કારણે ફંગલ ઇન્ફેક્શન, ખંજવાળ, ફોલ્લીઓ અને ત્વચા સંબંધિત અનેક પ્રકારની સમસ્યાઓ થવા લાગે છે.

આપણી ત્વચા સંવેદનશીલ બને છે. તેના પર એલર્જીક સમસ્યા થવા લાગે છે.

સવાલઃ આ સિઝનમાં માથાની ચામડી પર પણ એલર્જી થાય છે, આ પાછળનું કારણ શું છે?
જવાબ: વરસાદની મોસમમાં, માથાની ચામડી કાં તો ખૂબ ડ્રાય અથવા ખૂબ તેલયુક્ત બની જાય છે.

બંને કિસ્સાઓમાં ખંજવાળ આવી શકે છે. ખોપરી ઉપરની ચામડી પર પિમ્પલ્સ અથવા ફોલ્લીઓ દેખાવા લાગે છે.

વરસાદમાં ભીના થયા પછી વાળને સ્વચ્છ પાણીથી ધોઈ લો, જો શક્ય હોય તો શેમ્પૂ કરો. આ સાથે જ અન્ય પણ કેટલાક ઉપાય કરી શકાય છે. જેમ-

• જેમના વાળ લાંબા હોય તેમણે ભીના વાળ ન બાંધવા જોઈએ.
• વાળને સૂકવવા માટે ડ્રાયરનો ઉપયોગ કરો.
• વર્કઆઉટ પછી વાળને સારી રીતે સુકાવો.
• અઠવાડિયામાં એકવાર લીમડાના પાણીથી વાળ ધોવા.

પ્રશ્ન: વરસાદમાં ફંગલ ઇન્ફેક્શન કેટલી હદે જોખમી છે?

જવાબ: જો સારવાર સમયસર કરવામાં આવે તો તે જોખમી નથી. દર્દીઓ સામાન્ય રીતે ફૂગના ઇન્ફેક્શનને નજરઅંદાજ કરે છે, જેના કારણે તેનું વહેલું નિદાન થતું નથી. મુશ્કેલી વધવા લાગે છે.

જો આ સમસ્યા 1 થી 2 દિવસમાં ઠીક ન થાય તો તરત જ ડોક્ટરને મળો.

જ્યારે તે શરીરમાં ફેલાવા લાગે છે, ત્યારે તે પેશીઓ અને હાડકાને પણ નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. એક નાનો પિમ્પલ પરુથી ભરાઈ શકે છે. જેના કારણે અંદર સડો પણ થઈ શકે છે.

ફંગલ ઇન્ફેક્શન નાના બાળકથી લઈને વૃદ્ધ સુધી કોઈને પણ થઈ શકે છે. અઠવાડિયાની રોગપ્રતિકારક શક્તિ ધરાવતા લોકો વધુ જોખમમાં છે.

જ્યારે સમસ્યા વધી જાય ત્યારે જ ડોક્ટર પાસે ન જાવ. યાદ રાખો કે તે તમારાથી તમારા પરિવારના સભ્યોમાં ફેલાઈ શકે છે.

પ્રશ્ન: એલર્જી-ઈન્ફેક્શનથી બચવા શું કરવું જોઈએ?
જવાબ: ચોમાસાની શરૂઆતથી ત્વચાની એલર્જીથી બચવાના ઉપાયો અપનાવો. એવું ન વિચારો કે જ્યારે સમસ્યા આવશે, ત્યારે જ તમને ઉકેલ મળશે. તો નીચે આપેલ ટિપ્સ અનુસરો...

• ઘરને સ્વચ્છ રાખો. જો તમને ધૂળથી એલર્જી હોય તો વેક્યૂમ ક્લીનરનો ઉપયોગ કરો.
• ઘરની અંદર કોઈપણ એલર્જી વધારતો છોડ ન રાખો.
• પોતાની જાતે એન્ટિબાયોટિક્સ લેવાનું ટાળો.
• નખ વડે ઘસીને ખંજવાળશો નહીં.
• સ્નાન પહેલાં નારિયેળ તેલથી માલિશ કરો.
• એલર્જીની સમસ્યાના કિસ્સામાં પાલતુ પ્રાણીઓથી અંતર રાખો.

પ્રશ્ન: ત્વચાની એલર્જીની સમસ્યાને ખોરાક દ્વારા દૂર કરી શકાય છે?
જવાબ : કોઈપણ રોગને ખોરાક દ્વારા કંટ્રોલ કરી શકાય છે. કોઈપણ રીતે, વરસાદની ઋતુમાં ખાવા પીવાનું ખાસ ધ્યાન રાખવું જોઈએ. પુષ્કળ પાણી પીવું જોઈએ. ડાયટમાં ડ્રાય ફ્રૂટ્સનો સમાવેશ કરો.

કેટલીક બાબતોને અવગણવી જોઈએ. જેમ કે -

• આપણે તળેલું ખાવાનું ટાળવું જોઈએ. તેનાથી શરીરમાં પિત્ત વધે છે. એ પણ યાદ રાખો કે વરસાદ દરમિયાન પાચનક્રિયા ખૂબ જ ધીમી થઈ જાય છે.આવી વસ્તુઓ પચવામાં તકલીફ પડશે.
• વરસાદની ઋતુમાં પાણીજન્ય રોગો સામાન્ય છે. રસ્તાની બાજુમાં તળેલા ખોરાક ખાવાથી ઝાડા થઈ શકે છે. ડેન્ગ્યુ અને વાઇરલ જેવા રોગો માટે સંવેદનશીલ બની શકે છે. તેથી સ્ટ્રીટ ફૂડ ટાળો.
• ડેરી ઉત્પાદનોનો ઉપયોગ કરતા પહેલા કેટલીક બાબતોનું ધ્યાન રાખો. વરસાદમાં ખાવા-પીવામાં ખાસ કરીને દહીંમાં બેક્ટેરિયા હોઈ શકે છે. તેનાથી પેટની સમસ્યા થશે. એટલા માટે આ દિવસોમાં તેને ઓછું ખાઓ.
• પાલક, મેથી, રીંગણ, કોબીજ, કોબીજ જેવા પાંદડાવાળા શાકભાજીમાં વરસાદમાં જંતુઓ નીકળે છે. આ બેક્ટેરિયલ અને ફંગલ ઇન્ફેક્શનનું જોખમ વધારશે. એટલા માટે આ સિઝનમાં પણ તેમને ટાળો.

ચોમાસામાં સ્કિન ઈન્ફેક્શનથી દૂર રહેવાના ઘરગથ્થુ ઉપચાર

ટી ટ્રી ઓઈલઃ ટી ટ્રી ઓઈલમાં એન્ટિમાઈક્રોબાયલ અને એન્ટીઈન્ફ્લેમેટરી ગુણ હોય છે, જે ઘણી પ્રકારની ત્વચાની એલર્જીથી રાહત આપે છે.

એલોવેરા: તાજો એલોવેરા લો, તેને ત્વચા પર લગાવો. જો ઘરમાં એલોવેરાનો છોડ ન હોય તો બજારમાંથી સારી ગુણવત્તાની જેલ ખરીદી શકાય છે. અડધા કલાક સુધી ત્વચા પર એલોવેરા જેલ લગાવો. થોડા દિવસોમાં ખંજવાળમાં રાહત મળશે.

ખાવાનો સોડાઃ એક ચમચી ખાવાનો સોડા લો. તેમાં થોડું પાણી ઉમેરીને પેસ્ટ બનાવો. તેને એલર્જિક વિસ્તાર પર લગાવો. 10 મિનિટ પછી તેને ધોઈ લો. દિવસમાં 2 વખત તેનો ઉપયોગ કરો.

​​​​​​​નિષ્ણાત:

• ડો. ભાવુક ધીર, ત્વચારોગ વિજ્ઞાની, આરએમએલ હોસ્પિટલ, દિલ્હી
• ડો. નિશા રાણા, ત્વચારોગ વિજ્ઞાની, દિલ્હી
• ડૉ.અંજુ વિશ્વકર્મા, ન્યુટ્રિશનિસ્ટ, ભોપાલ